Atatürk’ün Samsun’a Çıkışının 106. Yılı: Milli Mücadele’nin İlk Adımı Unutulmuyor

Recep Bilek - Samsun Türkiye Cumhuriyeti’nin temellerinin atıldığı 19 Mayıs 1919’un üzerinden tam 106 yıl geçti. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun’a çıkarak bağımsızlık meşalesini yaktığı bu anlamlı tarih, milli mücadelenin ilk adımı olarak anılmaya devam ediyor. Tarihi kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Mondros Mütarekesi'nin ardından Anadolu’nun dört bir yanı işgale uğradı. İzmir Yunanlılara, Adana Fransızlara, Antalya ve Konya İtalyanlara bırakılırken, İngiliz askerleri Urfa, Antep, Maraş, Merzifon ve Samsun gibi stratejik noktalarda konuşlandı. 13 Kasım 1918’de ise İngiliz donanması İstanbul önlerine demir attı. Cephelerde yıllarca savaşan ve 3 Kasım 1918’de İstanbul’a dönen Mustafa Kemal Paşa, yurdun kurtuluşu için yeni bir mücadele başlattı. Samsun’da Rum çetelerinin İngiliz desteğiyle oluşturduğu karışıklık, bölgenin işgaline zemin hazırlıyordu. İngilizler, bu durumu gerekçe göstererek İstanbul Hükümeti’ne nota verdi. Bu gelişmeler üzerine, Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi sıfatıyla görevlendirildi. 16 Mayıs 1919’da Bandırma Vapuru ile İstanbul’dan yola çıkan Mustafa Kemal ve silah arkadaşları, 19 Mayıs sabahı Samsun’a ayak bastı. Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışında Reji İskelesi kullanıldı. Diğer iskeleler Rus bombardımanında hasar görmüş, yalnızca Fransızlara ait bu iskele ayakta kalmıştı. Bu nedenle, tarihsel kaynaklarda buraya "Tütün İskelesi" de denmektedir. İngilizlerin tepkisini çeken bu gelişmenin ardından Mustafa Kemal, 6 gün kaldığı Samsun’dan 25 Mayıs’ta Havza’ya geçti. Burada yayımladığı bildirilerle halkı örgütlemeye başlayan Atatürk, Milli Mücadele’nin temellerini atmaya başladı.